ไก่ตีนโต สายพันธุ์พื้นเมืองจากเวียดนาม ไก่ตีนโต ตัวใหญ่ ( Dong Tao ) เลี้ยงพันธุ์ไก่ดองเต๋า ซื้อขายได้ราคาดี เป็นที่ต้องการของตลาด เ...
ไก่ตีนโต สายพันธุ์พื้นเมืองจากเวียดนาม
ไก่ตีนโต ตัวใหญ่ ( Dong Tao ) เลี้ยงพันธุ์ไก่ดองเต๋า ซื้อขายได้ราคาดี เป็นที่ต้องการของตลาด เป็นไก่พันธุ์พื้นเมืองที่หายากของประเทศเวียดนาม ซึ่งเคยเป็นอาหารอันโอชะมาให้แก่บรรดากษัตริย์ มีราคาแพงมากเมื่อเทียบกับเนื้อสัตว์ชนิดอื่นๆ ไก่พันธุ์นี้เป็นที่รู้จักกันในนาม ” Dragon Chickens ” มีถิ่นที่อยู่ในชุมชนดงเต๋าในเขต Khoai Chau ห่างจากกรุงฮานอย เมืองหลวงของเวียดนามประมาณ 30 กิโลเมตร จุดเด่นของไก่พันธุ์นี้คือ มีขาใหญ่ ตีนโต กว่าไก่ปกติมาก มันไม่ได้มีความพิการหรือผิดปกติแต่อย่างใด มีนํ้าหนักตัวเมื่อโตเต็มวัยอยู่ที่ 5-6 กิโลกรัม โดยเมื่อเทียบกับไก่บ้านปกติทั่วไปจะมีนํ้าหนักอยู่ที่ 1-2 กิโลกรัม ซึ่งไก่ตีนโตนั้นตัวใหญ่กว่ามาก
ไก่ดงเต๋ามีรูปร่างและร่างกายแข็งแรง ขาอ้วนๆปกคลุมด้วยเกล็ดสีแดง สำหรับไก่ตีนโตเมื่อโตเต็มที่แล้วอายุประมาณ 1-2 ปี ขาและตีนของมันก็จะโตขึ้นเรื่อยๆ พร้อมกับลำตัวที่ขยายใหญ่ขึ้นๆ บางตัวนั้นมีนํ้าหนักตัวถึง 6 กิโลกรัม แถมขาของมันยังใหญ่เทียบเท่าแขนของคนเลยทีเดียว ขาใหญ่ขนาดนี้เห็นแล้วเป็นต้องอึ้งเลยทีเดียว ด้วยความแปลกและรสชาดเนื้อเนียนกรอบและหวาน ทำให้มักจะเป็นเมนูราคาแพงที่ถูกเสิร์ฟอยู่ในภัตตาคารอาหารเวียดนามให้กับบรรดาเศรษฐีที่ชอบลิ้มลองเมนูนี้ ปัจจุบันชาวบ้านในชุมชนดงเต๋าได้ให้ความสำคัญในการปกป้องและพัฒนาพันธุกรรมของไก่พันธุ์เวียดนามที่มีลักษณะเฉพาะนี้มีคุณค่าทางเศรษฐกิจสูง
ไก่ถือว่าอยู่คู่กับสังคมไทยมาอย่างยาวนาน เพราะว่าเนื้อก็รับประทานได้ แถมไข่ไก่ก็ยังมีคุณค่าทางอาหารมากมาย ไก่จึงเป็นสัตว์เศรษฐกิจที่อยู่คู่กับประเทศไทยและสังคมไทยมาอย่างยาวนาน เราจะพาคุณไปพบกับเรื่องราวของไก่สายพันธุ์แปลกจากประเทศเวียดนามที่คุณอาจจะไม่เคยเห็น ไม่เคยรู้จักมันมาก่อน พบกับเรื่องราวของไก่ Dong Tao ที่จะทำให้คุณตะลึงกับความแปลกของพวกมันกันเลย
ทำไมจึงควรนำไก่ตีนโตสายพันธุ์พื้นเมืองของเวียดนามเข้ามาเลี้ยงในประเทศไทย ?
สำหรับคนไทยที่มีความสนใจด้านเกษตรกรรม เกษตรกรผู้เลี้ยงสัตว์ หรือผู้ที่เลี้ยงไก่พันธุ์อื่นๆมาแล้ว ทั้ง ไก่บ้าน ไก่ไข่ ไก่งวง เป็ด และห่าน ไก่ตีนโตก็คงเป็นอีกหนึ่งสายพันธุ์ไก่ที่น่าสนใจสำหรับนำไปเลี้ยงเป็นอย่างมาก ทั้งเรื่องของความแปลกที่ไม่ค่อยจะเห็นมีใครเลี้ยงในประเทศไทย โดยแม้กระทั่งในประเทศเวียดนามเองซึ่งเป็นแหล่งสายพันธุ์ของไก่ชนิดนี้ ก็ค่อนข้างหายากอยู่เหมือนกัน คนในเวียดนามที่จะสามารถลิ้มลองรสชาดของไก่สายพันธุ์นี้ได้ก็เป็นพวกเศรษฐี เจ้าสัวต่างๆ ไม่ใช่ว่าคนทั่วไปจะได้กิน เพราะว่าไก่พวกนี้ราคาค่อนข้างแพง ราคาเทียบได้พอๆกับหูฉลามเลยทีเดียว โดยราคาไก่ตีนโตในช่วงเทศกาลปีใหม่ของเวียดนามจะมีราคาประมาณ 2,500 ดอลล่าห์ หรือ ประมาณ 70,000 – 80,000 บาท เลยทีเดียว ติด 1 ใน 7 ของเมนูสุดยอดของอาหารเวียดนาม เหมาะสำหรับคนไทยนำมาขยายพันธุ์เพื่อส่งออกไปยังประเทศเวียดนาม หรือขายสายพันธุ์ไก่ดองเต๋าให้แก่คนไทยที่มีความสนใจนำไปเลี้ยงต่อเป็นอาชีพเสริมสร้างรายได้
อาหารของไก่ตีนโต
อาหารของไก่สายพันธุ์นี้ก็จะเหมือนกันกับไก่บ้านทั่วไป ไม่ว่าจะเป็น ข้าวเปลือก ข้าวโพด หญ้า หัวอาหาร อาหารเสริม นํ้าสะอาด นอกจากจะให้อาหารหลักให้ไก่ตีนโตแล้ว ยังต้องให้อาหารเสริมเพิ่มเติมอีกด้วย เช่น ต้นกล้วยสับ ซึ่งมีนํ้าเยอะและสารฝาดจะช่วยป้องกันพยาธิในตัวไก่ได้ในระดับนึง เสริมด้วยแร่ธาตุแคลเซียมเพื่อให้ไก่มีกระดูกและร่างกายที่แข็งแรงขึ้น ลดการหักของขาไก่จากการกระโดดลงจากที่สูงได้ในระดับนึง เรามาดูประโยชน์ของอาหารไก่ต่างๆมีดังนี้
1.หัวอาหารไก่เนื้อ
จะทำให้ลูกไก่โตเร็วและมีนํ้าหนักมากขึ้น ซึ่งหัวอาหารไก่เนื้อมีส่วนผสมของ รำ ข้าวโพด ปลาป่น มีโปรตีนสูง ช่วยทำให้ไก่ตัวใหญ่และขาไก่ตีนโตมีขนาดใหญ่เพิ่มขึ้นด้วย
2.หญ้าเนเปียร์
หญ้าเนเปียร์เป็นอาหาร ซึ่งมีโปรตีนอยู่ในหญ้าสูง จะช่วยลดค่าใช้จ่ายในการซื้อหัวอาหารได้พอสมควร ใครมีพื้นที่ว่าง สามารถปลูกหญ้าชนิดนี้เพื่อเป็นอาหารสำหรับเลี้ยงไก่ได้
3.ต้นกล้วยสับ
เป็นพืชที่ใช้เป็นอาหารเลี้ยงไก่ เกษตรกรสามารถหาต้นกล้วยในพื้นที่ได้ง่าย จะช่วยลดต้นทุนด้านค่าอาหารไก่ได้
4.แร่ธาติเสริมแคลเซียม
แร่ธาตุอาหารเสริม เช่น เปลือกหอยป่น จะทำให้กระดูกและโครงสร้างของไก่มีความแข็งแรงมากยิ่งขึ้น
5.กรวดทราย
จะช่วยทำให้ระบบการย่อยอาหารของไก่ตีนโตเป็นไปได้ง่ายยิ่งขึ้น ขับถ่ายได้ดีขึ้น
6.แมลง
แมลงมีโปรตีนสูง วิตามิน ไขมัน และสารอาหารที่มีประโยชน์ต่อร่างกายของไก่ เช่น จิ้งหรีด
การดูแลพ่อพันธุ์-แม่พันธุ์ไก่ตีนโต
ถึงแม้ว่าไก่ตีนโตจะมีขาใหญ่ แต่ขาของมันก็ไม่ได้แข็งแรงมากนัก อาจจะหักได้ถ้าดูแลไม่ดีพอ โดยกระดูกของไก่ตีนโตจะมีขนาดใหญ่กว่าขาของไก่บ้านทั่วไปเพียงเล็กน้อย แต่มีเนื้อที่ขามากกว่า ด้วยนํ้าหนักตัวที่มากของไก่สายพันธุ์นี้ เมื่อกระโดดขึ้นไปที่สูง ก็มีโอกาสที่จะตกลงมาขาหักได้ ควรดูแลเป็นอย่างดี แต่สำหรับการเดินปกติก็จะไม่มีอันตรายแต่อย่างใดต่อตัวไก่ ในส่วนของการเตรียมพ่อพันธุ์-แม่พันธุ์ เมื่อเลือกไก่ที่มีคุณสมบัติดีแล้ว ก็จะทำการถ่ายพยาธิ ให้อาหารและนํ้าสะอาดกิน เสริมด้วยวิตามินแร่ธาตุ
การดูแลอนุบาลลูกไก่ตีนโต
เนื่องจากแม่ไก่ตีนโต มีขาและลำตัวขนาดใหญ่ จึงไม่สามารถฟักไข่เองได้ เพราะจะทำให้แม่ไก่เหยียบไข่แตกเสียก่อนที่จะเป็นลูกไก่ออกมา เราจึงควรใช้แม่ไก่บ้านหรือใช้เครื่องฟักไข่เพื่อกกไข่ตีนโต เมื่อลูกไก่ฟักออกจากไข่แล้ว เราจะนำทั้งแม่ไก่บ้านและลูกไก่มาเลี้ยงไว้ในกรงอนุบาลเพื่อป้องกันโรคหรือแมลงตามพื้นดิน และยังสามารถทำวัคซีนป้องกันโรคได้ง่ายสะดวกกว่า ซึ่งหลังจากฟักออกจากไข่ในช่วง 1-2 อาทิตย์แรก ขาของลูกไก่จะยังไม่ใหญ่มีขนาดเท่ากับลูกไก่ทั่วไป แต่เมื่อมีอายุ 1-2 เดือน จึงควรให้หัวอาหารลูกไก่เนื้อเพื่อช่วยให้ลูกไก่โตเร็ว ขาของลูกไก่ตีนโตก็จะเริ่มเห็นขาที่โตขึ้นอย่างชัดเจน พอโตจนอายุ 1-2 ปี เนื้อที่ขาก็จะโตมากและแน่นด้วย
คุณลักษณะที่ดีของไก่ตีนโต
1.ขาใหญ่
ลักษณะที่ดีและจุดเด่นของไก่ดองเต๋า สายพันธุ์พื้นเมืองจากเวียดนาม ก็คือ ขาใหญ่ ตีนโต มีเนื้อที่ขามากกว่าไก่ทั่วไป มีขนาดใหญ่เท่าแขนคนเลยทีเดียว
2.ขาย่น
นอกจากไก่ดองเต๋า ( Dong Tao )จะมีลักษณะเด่นคือ ขาใหญ่ ตีนโต แล้วนั้น การที่มีขาย่น ซึ่งเกิดจากการมีเนื้อที่ขามากกว่าปกตินั่นเอง ถือเป็นคุณลักษณะที่ดี
3.ผิวหนังแดง
ไก่ที่มีความอุดมสมบูรณ์จะมีผิวหนังแดง ไม่เป็นโรค ได้กินอาหารดีๆ จึงทำให้มีผิวหนังแดง หน้าตาสดชื่นเปล่งปลั่ง
4.นํ้าหนักตัวมาก
ไก่ที่มีอาหารกินอุดมสมบูรณ์ ไม่เป็นโรคต่างๆ ไม่เป็นพยาธิ ทำให้สามารถสร้างเนื้อและโครงสร้างที่ใหญ่โตได้ ไก่ดองเต๋าที่มีอายุ 1-2 ปี จะมีนํ้าหนักมากถึง 5-6 กิโลกรัม
การคัดเลือกพ่อพันธุ์-แม่พันธุ์ ไก่ตีนโต
พ่อพันธุ์ :
ตัวใหญ่ นํ้าหนักมาก ตีนโต ขาใหญ่ ผิวหนังแดง ร่างกายอุดมสมบูรณ์ไม่เป็นโรค ไม่เป็นพยาธิ อายุ 10 เดือนขึ้นไป
แม่พันธุ์ :
ไข่ดก ฟองโต ตัวใหญ่ ตีนโต ขาใหญ่ ร่างกายอุดมสมบูรณ์ไม่เป็นโรค ไม่เป็นพยาธิ อายุ 8 เดือนขึ้นไป
การผสมพันธุ์ไก่ตีนโต
เมื่อเราได้พ่อพันธุ์-แม่พันธุ์ไก่ตีนโต สายพันธุ์พื้นเมืองจากเวียดนามมาแล้ว ไก่สายพันธุ์นี้จะมีความไวต่อการเปลี่ยนแปลงสภาพอากาศและมีแนวโน้มที่จะวางไข่น้อยกว่าไก่ปกติ เท้าใหญ่ของพวกมันช่วยให้กระบวนการฟักเป็นเรื่องยากขึ้น ดังนั้นพ่อพันธุ์แม่พันธุ์จึงต้องช่วยเหลือได้รับการช่วยเหลือจากการฟักของแม่ไก่บ้านหรือเครื่องฟักไข่เพื่อผลิตลูกไก่ เราจะใช้พ่อพันธุ์ 1 ตัว ต่อ แม่พันธุ์ 4 ตัว อาจจะขังรวมกันในคอกผสมพันธุ์ เมื่อแม่ไก่พร้อมจะวางไข่ ก็ให้เตรียมรังไข่ให้เพียงพอสำหรับแม่ไก่ทั้งหมด แล้วให้นำพ่อพันธุ์ไก่ตัวผู้ออกไปเพื่อนำไปผสมพันธุ์กับแม่พันธุ์ตัวอื่นๆต่อไป
การฟักไข่ไก่ตีนโต
1.ใช้แม่ไก่บ้านช่วยฟักไข่
เนื่องจากแม่ไก่พันธุ์ดองเต๋ามีตีนโตและมีนํ้าหนักตัวมาก จึงทำให้เมื่อกำลังฟักไข่อาจจะเผลอเหยียบไข่ของตัวเองแตก ซึ่งจะทำให้เกิดความเสียหาย จึงต้องมีการนำแม่ไก่บ้านที่กำลังฟักไข่ของตัวเองอยู่ ยืมเอามาฟักไข่ของแม่ไก่ตีนโตแทน โดยจะใช้เวลาในการฟักไข่ประมาณ 21 วัน ลูกไก่ตีนโตก็จะฟักออกจากไข่
2.ใช้เครื่องฟักไข่
การใช้แม่ไก่ฟักไข่แทนอาจจะทำให้เปอร์เซ็นต์การฟักลูกไก่ออกเป็นตัวอยู่ในปริมาณน้อยและยังเสียเวลาในการฟักไข่นานถึง 21 วัน จึงได้มีการสร้างเครื่องฟักไข่ขึ้นมาเพื่อใช้ฟักไข่แทนแม่ไก่ ซึ่งช่วยประหยัดเวลาไปได้มากเลยทีเดียว สามารถนำแม่ไก่ไปทำการผสมพันธุ์ใหม่ ช่วยให้แม่พันธุ์ไก่ตีนโตออกไข่ต่อไปได้อีก
ตลาดและราคาไก่ตีนโตในประเทศไทย
เนื่องจากในประเทศไทยยังมีเกษตรกรผู้เลี้ยงไก่ตีนโตอยู่เป็นจำนวนน้อยมาก มีความต้องการสูง ยังขาดตลาดอยู่ ดังนั้นเมื่อทราบว่ามีเกษตรกรท่านไหนเลี้ยงพันธุ์นี้อยู่ ก็จะได้รับความสนใจจากผู้ที่ต้องการจะซื้อไก่ตีนโตเป็นอย่างมาก โดยเมื่อแม่ไก่ออกไข่มา ก็จะมีผู้สนใจเข้ามาซื้อไข่เพื่อนำไปฟักเองซึ่งมีข้อดีคือซื้อได้ในราคาถูก หรือเมื่อฟักออกมาเป็นลูกเจี๊ยบก็จะมีคนมาจองซื้อกันล่วงหน้าเลยทีเดียว
ราคาซื้อขายไข่ ลูกไก่ ไก่รุ่น ไก่สาว พ่อพันธุ์ แม่พันธุ์ ดังนี้ :
ไข่ไก่ตีนโต ราคา 500 บาท
ลูกไก่ 1 เดือน ราคา 1,500 บาท
ลูกไก่ 2 เดือน ราคา 3,000 บาท
ลูกไก่ 3 เดือน ราคา 4,500 บาท
ลูกไก่ 4 เดือน ราคา 6,000 บาท
ไก่รุ่น 5 เดือน ราคา 7,500 บาท
ไก่สาว 6 เดือน ราคา 9,000 บาท
พ่อพันธุ์-แม่พันธุ์ไก่ตีนโต อายุ 1 – 2 ปี ราคา 18,000 บาท
สถานที่เลี้ยง โรงเรือน สำหรับเลี้ยงไก่ตีนโต
1.สุ่มไก่
สำหรับผู้ที่มีพื้นที่ในการเลี้ยงจำกัด การใช้สุ่มไก่ก็เป็นทางเลือกที่ดี เพราะใช้พื้นที่น้อยและสามารถขังไก่ได้ เหมาะสำหรับการเลี้ยงไก่ในปริมาณน้อย
2.กรงไก่
การใช้กรงไก่สำหรับการเลี้ยงไก่ตีนโตสำหรับผู้ที่มีพื้นที่จำกัด แต่ก็จะมีขนาดใหญ่และกว้างกว่าการเลี้ยงในสุ่มไก่พอสมควร สามารถหาซื้อกรงไก่ได้ตามร้านขายอาหารสัตว์ทั่วไป
3.ใต้ถุนบ้าง
สำหรับเกษตรกรในแถบชนบทจะมีการปลูกบ้านไม้ใต้ถุนสูง บริเวณใต้ถุนบ้านจะเป็นพื้นที่โล่ง สามารถใช้ตาข่ายล้อมรอบเพื่อใช้ในการเลี้ยงไก่ได้
4.โรงเรือน
สำหรับผู้ที่มีพื้นที่ในการเลี้ยงไก่พอสมควรสามารถสร้างโรงเรือนได้ในบริเวณกว้าง จะทำให้เลี้ยงไก่ได้เป็นจำนวนมาก การสร้างโรงเรือนแบบมาตรฐาน เป็นรังนอน รังไข่ คอกผสมพันธุ์ และกรงอนุบาลลูกไก่
วัคซีนและการป้องโรคในไก่ตีนโต
1.วัคซีนป้องกันโรคนิวคลาสเซิล
โรคนิวคลาสเซิลเกิดจากเชื้อไวรัส ถ้ามีการระบาดจะทำให้เกิดความเสียหายการตายอย่างเป็นวงกว้าง การใช้วัคซีนโรคนิวคลาสเซิลโดยการหยอดตาหรือหยอดจมูก
2.วัคซีนป้องกันโรคหลอดลมอักเสบ
โรคหลอดลมอักเสบเกิดจากเชื้อไวรัส ลูกไก่จะมีอาการยืนอ้าปากหายใจ บริเวณหลอดลมที่ส่วนคอจะมีรอยเลือดสีแดงเข้ม การใช้วัคซีนโรคหลอดลมอักเสบโดยการหยอดตาหรือหยอดจมูก
3.วัคซีนป้องกันโรคฝีดาษ
โรคฝีดาษเกิดจากเชื้อไวรัส มียุงเป็นพาหะในการนำโรค ลูกไก่ที่เป็นโรคฝีดาษจะมีตุ่มแผลกระจายไปทั่วตัว ปกติโรคนี้จะไม่ทำให้มีอันตรายจนถึงชีวิต แต่จะทำให้ลูกไก่ตีนโตมีลักษณะแคระแกรน เจริญเติบโตได้ช้า การใช้วัคซีนโรคฝีดาษโดยการแทงปีก
อุปกรณ์การเลี้ยงไก่ตีนโต
1.ภาชนะใส่อาหาร
ใช้สำหรับใส่หัวอาหาร ข้าวโพด ข้าวเปลือก ต้นกล้วยสับ ให้ไก่กินได้อย่างสะดวก ไม่ทำให้อาหารตกหล่นลงพื้นเสียไปโดยเปล่า เช่น รางอาหาร ถาดอาหาร ถังอาหาร เป็นต้น
2.ภาชนะใส่นํ้า
ใช้สำหรับใส่นํ้าให้ไก่กิน ควรเปลี่ยนนํ้าสะอาดให้ไก่กินทุกวัน เพื่อป้องกันโรคต่างๆ เช่น โรคท้องเสีย โรคพยาธิ และอื่นๆ
3.รังไข่
ใช้สำหรับให้แม่ไก่ออกไข่ ควรมีที่รองรังไข่ด้วยฟาง หญ้า หรือ ผ้า เพื่อให้แม่ออกไข่ได้สะดวก ป้องกันไข่แตกจากพื้นหรือวัสดุรองรังไข่ที่ไม่เหมาะสม
4.กรงอนุบาล
ใช้สำหรับเลี้ยง ลูกไก่แรกเกิด – 2 เดือน ลูกไก่เล็กยังมีร่างกายที่อ่อนแอและอ่อนไหวต่อสภาพอากาศ ทำให้เสี่ยงต่อการติดโรคต่างๆได้ จึงต้องทำวัคซีนและมีการเลี้ยงดูอย่างใกล้ชิด